به نقل از «تین نیوز»

◄ مناسب ترین مسیر کریدور جنوب شمال کدام است؟

تاریخ انتشار: ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۹۴۳۳۲

تین نیوز

ظرفیت بنادر شمال کشور برای افزایش ترانزیت کریدور جنوب شمال نباید نادیده گرفته شود. 

به گزارش تین نیوز، در دو دهه اخیر فعال کردن ظرفیت ترانزیتی ایران در کریدور جنوب شمال به شدت در ادبیات رسانه ای دولت ها مطرح شده است، اما در حال حاضر عملا خبری از آن آمار و ارقام رویایی که پیش از این صحبت می شد، نیست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

با تکمیل کریدور جنوب شمال، جمهوری فدراتیو روسیه و همچنین کشورهای اروپای شمالی دسترسی مناسبی به آب های گرم اقیانوس هند پیدا خواهند کرد. فراموش نشود که ضعف جغرافیایی سرزمین یخی روسیه به جهت همجواری با اقیانوس منجمد شمالی سبب شده است که بزرگترین کشور جهان در توسعه کشتیرانی بین المللی عملا ناتوان باشد. با توجه به جایگاه اقتصادی روسیه به عنوان یکی از قدرت های جهانی، اتصال این کشور به آب های گرم اقیانوس هند چالشی است که روس ها چه در زمان حال و چه در قرون پیشین با آن روبرو بوده اند.

از زمان شکل گیری امپراطوری روسیه تزاری، این کشور به دلیل همین ضعف جغرافیایی همواره به دنبال راه حلی برای دسترسی به آب های گرم جنوبی بوده است. به اعتقاد بسیاری از مورخین، یکی از اصلی ترین دلایل بروز جنگ های ایران و روسیه در زمان حکومت قاجار، تلاش تزارها برای نزدیک شدن هر چه بیشتر به آب های گرم اقیانوس هند بوده است. لذا پس از استیلای کامل روس ها بر قفقاز، یک سد بزرگ در مسیر روسیه به آب های جنوب یعنی کوهستان های قفقاز از میان برداشته شد.

در این گزارش سه مسیر طراحی شده برای ترانزیت کالا در محور جنوب شمال و نقاط ضعف و قوت این سه مسیر را به طور خلاصه بررسی می کنیم. مسیرهای دسترسی روسیه به اقیانوس هند از طریق ایران به شرح ذیل است:

مسیر قفقاز

مسیر قفقاز، مشهورترین مسیر تعیین شده برای ترانزیت کالا ما بین روسیه و ایران است که آغاز این مسیر، بندر شهید رجایی بندرعباس بوده و خط ریلی با عبور از پهنه مرکزی ایران به رشت و در نهایت به آستارا خواهد رسید. هر چند که پروژه رشت آستارا تنها حلقه مفقوده این مسیر ریلی است، همچنان این پروژه ریلی با تاخیر در بهره برداری مواجه شده است. با توجه به تنش های سیاسی چند سال اخیر بین ایران و جمهوری آذربایجان، به نظر می رسد که تمایل دولتین مذکور برای اتصال ریلی کاهش یافته است. از طرف دیگر، جنگ بین ارمنستان و آذربایجان در سال 2020 و امکان بروز مجدد درگیری ها در قفقاز جنوبی باعث شده است تا منطقه افق مناسبی را برای یک ترانزیت امن و مطمئن پیش روی کشورها نگذارد. لذا بعید است که قفقاز جنوبی بتواند در آینده ای نزدیک بستر مناسبی برای ترانزیت کالا را فرای کشورهای منطقه فراهم کند.

مسیر آسیای میانه (قزاقستان و ترکمنستان)

این مسیر با عبور از دو کشور ترکمنستان و قزاقستان به بخش مرکزی روسیه متصل می شود. در حال حاضر در دو مرز سرخس (بندرعباس - مشهد - سرخس) و اینچه برون (راه آهن خرمشهر - بندر ترکمن - اینچه برون)، دو مسیر ریلی فعال هستند که از قرار معلوم در طرح یک کمربند یک جاده جمهوری خلق چین نیز نقش ایفا خواهند کرد. لازم به ذکر است که راه آهن چابهار به مشهد نیز مسیر سومی است که سال هاست توسط دولت های متعدد جمهوری اسلامی پیگیری شده و همچنان در حال تکمیل است.

به فرض تکمیل خط ریلی چابهار در آینده ای نزدیک و اتصال اقیانوس هند به آسیای میانه، این سوال مطرح است که آیا روس ها تمایلی برای فعال سازی ظرفیت های ترانزیتی در مناطق مرکزی روسیه دارند یا خیر؟ در پاسخ باید به دو نکته اشاره کرد، اولین مساله، قرارگیری بزرگترین شهرها و مراکز صنعتی روسیه در جبهه غربی این کشور است، شهرهای بزرگی همچون مسکو، سن پترزبورگ در عمق 500 کیلومتری سرزمین اصلی از سمت مرزهای غربی این کشور با اوکراین و بلاروس قرار داشته و طبعا مسیر آسیای میانه به مقصد مسکو و سن پترزبورگ نمی تواند برای پشتیبانی این دو کلانشهر مهم روسیه توجیه اقتصادی داشته باشد. از طرف دیگر، با توجه به قرارگیری ذخایر گاز روسیه در منطقه سیبری، مسیر آسیای میانه می تواند کریدوری مناسب جهت انتقال گاز روسیه به هند، چین و جنوب شرق آسیا باشد.

مسیر دریای خزر

دریای خزر و مرز مشترک آبی بین ایران و روسیه فرصتی مناسب برای دور شدن از فضای پر تنش قفقاز است. بندر آستاراخان روسیه به عنوان بزرگترین بندر روسیه در دریای خزر، در فاصله 1300 کیلومتری مسکو قرار دارد. این بندر در وهله اول ارتباط مستقیم و بی واسطه مسکو و سن پترزبورگ را با ایران را برقرار می کند و از طرف دیگر به دلیل قرار گیری آستاراخان در جوار رودخانه ولگا و کانال ولگا - دن، به دریای آزوف و در نهایت دریای سیاه متصل می شود.

حسب توان و ظرفیت دریای خزر برای افزایش توان ترانزیتی ایران در کریدور جنوب شمال، جایگاه بنادر شمال ایران پر رنگ تر می شود. در صورت اتصال ریلی بندر کاسپین به رشت و تکمیل شدن کریدور جنوب شمال در این مسیر، عملا یک مسیر مستقیم و بی واسطه ما بین ایران و روسیه ایجاد می شود که علاوه بر اتصال بندرعباس به آستاراخان روسیه از طریق خطوط ریلی، امکان ترانزیت کالا از طریق کانال ولگا - دن نیز برای بنادر شمال کشور فراهم خواهد شد. 

لازم به ذکر است که هر سه مسیر قفقاز، آسیای میانه و دریای خزر مزایای خاص خود را برای ترانزیت کالا بین ایران با روسیه و اروپای شمالی داشته و ارجحیت یک مسیر در بازه خاص زمانی دلیلی بر کم توجهی به دیگر میسرها نیست.

آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید

منبع: تین نیوز

کلیدواژه: کریدور جنوب شمال کشتیرانی بین المللی راه آهن چابهار به مشهد بندر آستاراخان روسیه اقیانوس هند آسیای میانه کشتیرانی بین المللی قفقاز جنوبی بندر آستاراخان روسیه روسیه تزاری بنادر شمال کشور رودخانه ولگا کریدور جنوب شمال راه آهن چابهار به مشهد اروپای شمالی ظرفیت ترانزیتی ایران برای ترانزیت کالا کریدور جنوب شمال آب های گرم اقیانوس هند آسیای میانه بین ایران دریای خزر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tinn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تین نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۹۴۳۳۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هشدار زرد هواشناسی برای بیشتر نقاط کشور

سازمان هواشناسی در پی ادامه فعالیت سامانه بارشی به همراه ناپایداری‌های همرفتی برای روز‌های شنبه (هشتم اردیبهشت) و یکشنبه (نهم اردیبهشت) هشدار هواشناسی سطح زرد صادر کرد.

به گزارش ایرنا، این سامانه بارشی مخاطراتی همچون رگبار باران، رعدوبرق، وزش باد شدید موقت، در برخی نقاط گردوخاک و بارش تگرگ در نقاط مستعد را به همراه خواهد داشت.

فعالیت این سامانه در روز شنبه در استان‌های کرمان، فارس، سیستان و بلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال‌وبختیاری، نیمه جنوبی اصفهان، یزد و شمال و شرق استان‌های خوزستان و هرمزگان و برای روز یکشنبه در جنوب سیستان و بلوچستان، جنوب فارس، شمال و غرب و شرق هرمزگان و جنوب کرمان خواهد بود.

احتمال آب‌گرفتگی معابر، احتمال جاری‌شدن روان آب، تگرگ، وزش باد نسبتاً شدید، لغزندگی و کاهش دید به‌ویژه در جاده‌های کوهستانی و گردنه‌ها، احتمال خسارت به سازه‌های موقت و احتمال خسارت به نهال، درختان آسیب‌پذیر و محصولات باغی و زراعی از جمله اثراتی است که این سامانه می‌تواند به همراه داشته باشد.

در نتیجه به احتیاط در سفر‌ها به‌ویژه برون‌شهری، عدم توقف در بستر و حاشیه رودخانه‌ها، احتیاط در عبور از حاشیه رودخانه‌ها و مسیل‌ها، احتیاط در فعالیت‌های کوه‌نوردی و جابه‌جایی عشایر، آمادگی دستگاه‌های اجرایی و امدادی و پاک‌سازی دهانه پل‌ها، لایروبی کانال‌ها و آب‌رو‌ها و تمهیدات لازم جهت حفاظت از تولیدات کشاورزی و احتیاط در انجام هر گونه عملیات کشاورزی توصیه می‌شود.

علاوه بر این سامانه دیگری با اثر افزایش گرادیان فشاری از روز شنبه تا دوشنبه در کشور فعالیت خواهد داشت که اثراتی از قبیل وزش باد شدید و در نواحی مستعد خیزش گردوخاک را به همراه دارد.

این سامانه در روز شنبه جنوب خراسان رضوی، جنوب و شرق سمنان، خراسان جنوبی، شمال سیستان و بلوچستان و نوار شرقی کرمان، در روز یکشنبه خراسان رضوی، خراسان جنوبی، شمال سیستان و بلوچستان و شرق استان‌های سمنان و کرمان و در روز دوشنبه جنوب خراسان رضوی، شرق خراسان جنوبی و شمال سیستان و بلوچستان را در برخواهد گرفت.

اثراتی همچون کاهش شعاع دید و کاهش کیفیت هوا در مناطق مستعد خیزش گردوخاک، احتمال خسارت به تجهیزات شهری و برون‌شهری از جمله سقوط بنر، تابلو‌های تبلیغاتی، داربست‌ها و سازه‌های موقت، احتمال سقوط اشیا از ارتفاعات و احتمال شکستن نهال‌ها و درختان کهن‌سال در پی فعالیت این سامانه به وقوع می‌پیوندد.

در نتیجه به احتیاط در تردد جاده‌ای، اطمینان از استحکام سازه‌های موقت، احتیاط در فعالیت‌های کوه‌نوردی، احتیاط در فعالیت‌های عمرانی، احتیاط در عبور و مرور و عدم پارک خودرو در حاشیه ساختمان‌های نیمه‌کاره و درختان کهنسال و عدم سم یا محلول‌پاشی باغات و مزارع و استفاده از قیم برای نهال‌ها توصیه می‌شود.